achtergrond
BOHUSLAV
MARTINU
Mirandolina (1954)
komische opera in 3 akten
naar: La locandiera van Carlo Goldoni
(Venetië 1751)
Synposis
Mirandolina runt met succes de herberg van haar vader in Florence. Met haar charmante voorkomen, intelligentie en opgewekte karakter kan zij iedere man om haar vinger winden. Twee adellijke gasten maken haar het hof: een omhooggevallen graaf, typische nouveau riche, en een snobistische, maar berooide markies. Mirandolina drijft met hen de spot door haar aandacht te richten op de nukkige ridder (cavaliere), een vrouwenhater die Mirandolina schoffeert met klachten over de herberg. Met attenties, de smakelijkste gerechten, tranen en voorgewende flauwte palmt zij hem in. Het leidt tot een driedubbele jacht door de heren. Mirandolina kiest uiteindelijk voor de trouwe ober Fabrizio en zet haar voorname belagers te kijk.
De componist: Bohuslav
Martinu (1890–1957)
Na een hectisch bestaan in de VS keerde de Tsjechische componist Bohuslav Martinu in 1954 met zijn vrouw terug naar Europa. Om bij te komen, streek hij neer aan de Franse Rivièra. Het aangename klimaat en heldere mediterrane licht brachten hem in de juiste stemming voor het vervullen van een langgekoesterde wens: een opera naar Goldoni’s briljante komedie La locandiera over de herbergierster Mirandolina.
Binnen zes maanden voltooide hij de opera, die kenners beschouwen als een verrassend meesterwerk – Martinu
krijgt als componist steeds meer erkenning. Mirandolina is begonnen aan een zegetocht langs operatheaters en krijgt met deze productie zijn lang verdiende Nederlandse première.
De tekstschrijver Carlo Goldoni (1707–1793)
De Venetiaanse toneelschrijver Carlo Goldoni, de achttiende-eeuwse grootmeester van de komedie, vernieuwde de commedia dell’arte, destijds theater waarin gemaskerde acteurs aan de hand van een schetsmatig scenario improviseerden als standupcomedians. Het genre was echter afgezakt tot flauwe clichés. Goldoni trok de maskers van zijn acteurs af, zodat zij hun emoties konden tonen. Om verrassender plots mogelijk te maken, schreef hij bovendien de teksten uit. Het werkte. Goldoni werd razend populair. In zijn productiefste periodes schreef hij acht toneelstukken per jaar. La locandiera – Mirandolina – is een van zijn briljantste meesterwerken. Goldoni schroomde niet de adel op de korrel te nemen. Hij typeerde de maatschappelijke verhoudingen zo raak dat hij vijanden kweekte en naar Parijs moest uitwijken.
Dirigent Ed Spanjaard over Mirandolina
(geschreven tijdens de voorbereidingen voor Die Walküre, een productie van de Nederlandse Reisopera)
“Mirandolina: zeer geschikt voor operaliefhebbers die ...
... (a) gek zijn op Die Walküre: een opera in drie aktes, met een vrouwelijke hoofdrol om nooit te vergeten, in een veelkleurig orkestraal gewaad.
... (b) Die Walküre zware kost vinden: een baldadige en speelse komedie, geen psychologisch drama, met – in plaats van negen dochters van Wotan – vier heren van zeer verschillend pluimage, die Martinu met meesterschap inzet om Mirandolina te veroveren. Mis deze Nederlandse première niet!”
Regisseur David Prins over Mirandolina
“Wat heeft Martinu met Mirandolina? Wat voedt zijn liefde voor deze selfmade woman die als een ‘Donna Giovanna’ over de planken wervelt? Wat brengt hem er toe om Goldoni’s theaterhit De Herbergierster twee eeuwen later van muziek te voorzien?
Zelf zegt hij: Ik ben benieuwd of me is gelukt wat mij voor ogen stond. Hedendaagse opera vraagt om psychologisch conflict, en Mirandolina is alles behalve dat: Het is vrolijk van begin tot eind! Martinu laat niet de gedachten en gevoelens van zijn rolfiguren de muziek bepalen, maar laat zijn klanken puur vanuit de theaterale actie geboren worden. Zo ontstaat een overrompelende cocktail, waarin de Italiaanse zon Tsjechische kleuren laat opgloeien en waarin woorden uit 1750 dansen op klanken uit 1950.”
Programmaboekje
|
